काठमाडौँ। सरकारले नेपाल वायुसेवा निगमका अध्यक्ष युवराज अधिकारीलाई ७ दिने स्पष्टिकरण सोधेको छ। संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले मन्त्रीस्तरीय निर्णयअनुसार, एकैपटक दुई वाइडबडी जहाज सि–चेकका लागि पठाइएको विषयमा स्पष्टिकरण माग गरेको हो।
पर्यटन मन्त्री बद्रिप्रसाद पाण्डेले अधिकारीलाई ११ वटा प्रश्नको जवाफ दिन अनुरोध गर्दै, ७ दिनभित्र वस्तुगत आधार, कारण र प्रमाणसहित लिखित स्पष्टीकरण पेश गर्न आग्रह गरेका छन्। मन्त्रालयले निगममा नियमित रुपमा देखिएका कमजोरी र लापरवाहीका कारण व्यवसायिक कार्यसम्पादनमा कमी आएको भन्दै स्पष्टिकरण पत्रमा उल्लेख गरेको छ।
अधिकारीलाई सोधिएका प्रश्नहरूमा जहाजको प्राविधिक परीक्षण, पार्टपूर्जा खरिद, मर्मत कार्यमा पारदर्शिता र गुणस्तरीयता कायम गर्न नसकेको गुनासो समावेश गरिएको छ। यसका साथै, सि–चेकका लागि एमआरओ छनौट गर्दा कार्य सम्पन्न गर्न नसक्ने कम्पनीलाई किन चयन गरिएको भन्ने विषयमा पनि प्रश्न गरिएको छ।
मन्त्रालयले अधिकारीलाई निगमको वित्तीय हानि र घाटाबारे पनि स्पष्टीकरण दिन भनेको छ। विशेष गरी चाडपर्वको समयमा उडानहरूमा आएको क्षति र गत वर्ष दुबई स्टेशनमा भएको ठूलो नोक्सानीको विषयमा स्पष्टीकरण माग भएको हो।
यस घटनाले नेपाल वायुसेवा निगमको कार्यसम्पादन र नेतृत्वमा गम्भीर प्रश्न उठाएको छ, जसका कारण निगमको प्रतिष्ठा र वित्तीय स्थिति संकटमा परेको छ।
अध्यक्ष अधिकारीलाई मन्त्रालयले सोधका ११ प्रश्न
१.निगमका जहाजहरुको मर्मत तथा सि–चेकको कार्य नियमित एवं पूर्वानुमानयोग्य कार्य भएको हुँदा सी–चेकमा पठाउँदा सेवा अवरुद्ध नहुने गरी वैकल्पिक व्यवस्था र सेवा निरन्तरताको सुनिश्चिता हुनेगरी गर्नुपर्नेमा पर्याप्त समय अगाडी खरिद प्रक्रिया नसक्नुको कारण सि–चेकको समयावधि थप माग्ने तथा सेवा अवरुद्ध हुनेगरी एकैपटक दुवै वटै वाइडवडी जहाज सि–चेकका लागि पठाइको सम्बन्धमा
२.जहाजको प्राविधिक परीक्षण, पार्टपूर्जा खरिद भवन मर्मत कार्य गराउँदा स्वच्छ प्रतिस्पर्धा, पारदर्शीतातथा गुणस्तरीयताहुने गरी गर्नु÷गराउनुपर्ने हुन्छ । नेपाल वायुसेवा निगमका हरेकजसो मर्मत सम्भार तथा पार्टपूर्जा खरिदमा व्यापक उजुरी/ गुनासो आउने गरेका छन् । यसै सन्दर्भमा जहाजको सी–चेकको लागि छनौट गर्दा के कति कारणबाट समयमा नै कार्यसम्पन्न गर्न नसक्ने कम्पनीको छनोट गरिएको हो रु यसबाट निगमलाई पुग्न गएको अपुरणीय क्षतिको जिम्मेवारी तपाईंले किन वहन गर्नु नपर्ने हो ?
३. सि–चेक कार्यको लागि वायु सेवा निगमका प्राविधिक प्रतिनिधिहरु पठाउदा आवश्यक भिसा अवधि बाँकी रहेको यकिन गरेर पठाउनुपर्ने सामान्य विषय हो । जहाजको सी – चेकको लागि भिसा अवधि सकिन लागेका प्राविधिक टोली पठाउनु र निजहरुलाई बीचमै फिर्ता बोलाई पुनःअर्को टोली पठाउनु भन्दा संस्थागत स्मरण, कार्यप्रगतिको जानकारी एवम् लागतको दृष्टिकोणले समेत निजहरुकै भिसा नवीकरण गरी निरन्तरता दिनु उपयुक्त हुनेमा त्यसो नगरी लापरवाही पूर्वक निगमलाई अतिरिक्तवित्तीय दायित्व सिर्जना हुने गरी टोली पठाउनु पर्नुको कारण ।
४. नियमित सि–चेक गराउनुपर्ने अवस्थाको जहाजलाई थप उडान समयावधि माग गराउनुपर्ने अवस्थासम्म पु¥याईराष्ट्रिय ध्वजावाहक निगमको नियमित र सुरक्षित उडान प्रतिको विश्वसनीयतामा गम्भीर आँच पु¥याउनुको कारण ।
५. नेपालमा पर्यटक आवागमनको प्रमुख समय तथा नेपालीहरुको महत्वपूर्ण चाडपर्वको सम्मुखमा जहाजहरु पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन हुने तथा व्यावसायिक मुनाफा समेत प्राप्त हुने हुँदा रणनीतिक योजना एवम् कार्यतालिका बनाई पूर्व तयारीका साथ कार्य गर्नुपर्नेमा सो नगरी जहाजहरु ग्राउन्ड गर्दा निगमलाई पुग्न गएको अपुरणीय वित्तीय घाटा एवं निगमको साँखमा पर्न गएको क्षतीको सम्बन्धमा ।
६. समयवद्ध उडान नगरे बापत निगमलाई विभिन्न समयमा विभिन्न देशमा जरिवाना समेत भएको विषयमा हालसम्म कति पटक कति जरिवाना भएको छ रु सोको विवरण र त्यसको कारण ।
७. गत वर्ष निगमको दुबई स्टेसनका कर्मचारीले बैंक खाता विवरणबारे सामान्य जाँचबुझसमेत नगरी ह्याकरबाट ई–मेलमार्फत आएको विवरणअनुसार रकम भुक्तानी गरिदिँदा निगमले ठूलो मात्रामा ९करिव २ करोड० नोक्सानी व्यहोर्नुपरेको भन्ने विषयमा ।
८. निगमको चल–अचल सम्पत्तिको यकिन गरी संरक्षण गर्ने कार्यमा कुशल व्यवस्थापन गर्न नसक्नुको कारण ।
९. निगमलाई व्यवसायिक रुपमा सञ्चालन गरी नाफामा लैजानुपर्नेमा सो नगरी निगमले लिएको ऋणको साँवा व्याज समेत तिर्न नसकी हाल निगमको ऋण वि.सं. २०८० चैत्र मसान्त सम्ममाकरिब ५१ अर्व २६ करोड पुगेको र समयमै सावा व्याज भुक्तानी नहुँदा निगमलाई थप वित्तीय दायित्व सृजना हुनुमा तपाईको जिम्मेवारी सम्बन्धमा ।
१०. नेपाल वायुसेवा निगमले अस्ट्रेलियाको सिड्नीमा व्यावसायिक उडानको लागि ँयचभष्नल ब्इऋ समेत प्राप्त नगर्दै कर्मचारीहरु खटाई वित्तीय व्याय भार वृद्धि गरिनुमा तापाईको जिम्मेवारी सम्बन्धमा ।
११. ट्विनअटर जहाजहरु नियमित उडान सञ्चालनमा नल्याई निगमको आन्तरिक बजारहिस्सा अत्यन्त न्युन (०.३ प्रतिशत) बनाई निगमको साख गिराउनुको कारण ।