काठमाडौँ– पृथ्वीको भित्री कोरको आकारमा विगत २० वर्षमा परिवर्तन भएको हुनसक्ने वैज्ञानिकहरूको नयाँ दाबी सार्वजनिक भएको छ। यो खोजले पृथ्वीको केन्द्रमा भइरहेको गहिरो परिवर्तनहरूलाई उजागर गरेको छ, जसका कारण भविष्यमा ग्रहको चुम्बकीय क्षेत्र र जीवनका लागि खतरा निम्तिन सक्छ।
दक्षिणी क्यालिफोर्निया विश्वविद्यालयका पृथ्वी वैज्ञानिक प्रोफेसर जोन भिडेलको नेतृत्वमा गरिएको यस अनुसन्धानले पृथ्वीको भित्री कोरको संरचनामा १०० मिटरको फरक देखाएको जानकारी दिएको छ। सामान्यतया, भित्री कोरलाई बलको आकारको मानिन्छ, तर यो अध्ययनले पुष्टि गरेको छ कि यसको केही स्थानहरूमा आकारको भिन्नता हुनसक्छ।
यो भित्री कोर ग्रहको चुम्बकीय क्षेत्र सिर्जना गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका निभाउँछ, जसले सूर्यबाट आउने हानिकारक कणहरूको विरुद्ध सुरक्षा गर्दछ। यदि यो गति कम भयो वा यसले घुम्न बन्द गर्यो भने, पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्र कमजोर पर्न सक्छ र पृथ्वी जीवनका लागि असुरक्षित बन्न सक्छ। यस्तै घटना मंगल ग्रहमा घटेको थियो, जसले जीवनको अस्तित्वलाई समाप्त गर्यो।
अनुसन्धानमा भूकम्पीय तरंगहरूको अध्ययन गरियो, जसले समयसँगै भित्री कोरको संरचनामा भएका परिवर्तनहरूको पत्ता लगाउन मद्दत गरेको छ। प्रोफेसर भिडेलका अनुसार, २०१० मा भित्री कोरको गति सुस्त भएको थियो र यसका पछिका वर्षहरूमा पुनः गति बढेको छ।
यस अध्ययनले पृथ्वीको कोरका भौतिक गुणहरू, जस्तै चिपचिपापन र घुमाउने गति, बारेमा थप जानकारी दिन्छ। वैज्ञानिकहरूले यस्ता परिवर्तनहरूको भविष्यवाणी गर्नका लागि अझै थप अनुसन्धान गर्न आवश्यक भएको बताएका छन्।
यस अध्ययनले पृथ्वीको भित्री कोर र बाहिरी कोर बीचका जटिल अन्तरक्रियाहरूलाई उजागर गर्दै भविष्यका अन्वेषणका लागि नयाँ दिशा खोलिरहेको छ। प्रोफेसर भिडेलले भने, “यस खोजले हाम्रो दैनिक जीवनमा सिधा असर नपार्ने भए पनि, हामी पृथ्वीको केन्द्रमा के भइरहेको छ भनेर बुझ्न चाहन्छौं।