नेपालमा विद्युतीय सवारीसाधनको प्रयोग उल्लेखनीय रूपमा बढ्दै गएपछि पेट्रोलियम पदार्थको आयातमा गिरावट देखिएको छ। सरकारी तथ्यांकअनुसार चालु आर्थिक वर्षमा डिजेल तथा पेट्रोलको खपत अघिल्लो वर्षको तुलनामा घट्न थालेको छ।
नेपाल आयल निगमका अनुसार पछिल्लो समय विद्युतीय सवारीसाधनको लोकप्रियता बढ्नु पेट्रोलियम पदार्थको आयात घट्नुको मुख्य कारण बनेको छ। निगमका प्रवक्ता भन्छन्, “पछिल्लो वर्षको तुलनामा यस वर्षको डिजेल र पेट्रोलको खपत झन्डै ७% ले घटेको देखिन्छ। यसमा विद्युतीय गाडीहरूको बढ्दो प्रयोगको ठूलो भूमिका छ।”
विद्युतीय सवारीको वृद्धिको कारण
नेपालमा विद्युतीय गाडीप्रति आकर्षण बढ्नुका पछाडि विभिन्न कारणहरू रहेका छन्। सरकारले विद्युतीय सवारीसाधनलाई प्रोत्साहन गर्न कर छुट तथा अन्य सहुलियतहरू प्रदान गर्दै आएको छ। साथै, पछिल्ला वर्षहरूमा पेट्रोल तथा डिजेलको मूल्य उच्च भएपछि उपभोक्ताहरू विद्युतीय गाडीमा आकर्षित भएका छन्।
नेपाल विद्युत प्राधिकरणका अनुसार देशभर २०० भन्दा बढी सार्वजनिक चार्जिङ स्टेसनहरू सञ्चालनमा आएका छन्, जसले विद्युतीय सवारी प्रयोगकर्ताहरूलाई थप सहज बनाएको छ।
इन्धन आयातमा बचत
नेपाल हरेक वर्ष पेट्रोलियम पदार्थको आयातमा ठूलो मात्रामा विदेशी मुद्रा खर्च गर्ने गर्छ। विद्युतीय सवारीको प्रयोग बढेसँगै नेपालले इन्धन आयातमा करोडौँ रुपैयाँ बचत गर्न सक्ने अनुमान गरिएको छ।
यातायात तथा ऊर्जा विज्ञहरूका अनुसार यदि यही प्रवृत्ति कायम रह्यो भने आगामी केही वर्षमा नेपालको इन्धन आयात दर झन् घट्नेछ र विद्युतीय सवारीहरूको संख्या थप बढ्नेछ।
सरकारको दीर्घकालीन योजना
नेपाल सरकारले २०४० भित्रमा नेपाललाई पूर्ण रूपमा विद्युतीय सवारीमै आधारित बनाउने लक्ष्य राखेको छ। यसका लागि थप चार्जिङ स्टेसन स्थापना, कर छुट, र स्वदेशी विद्युतीय सवारी उत्पादनलाई प्रवर्द्धन गर्ने योजनाहरू अघि सारिएको छ।
